Lazer Epilasyon Kanser Yapar mı?

Merhaba,
 Lazer başlığı altında, değişik amaçlarla kullanılan sistemlerden bahsedilebilir. Bunlar içinde en yoğun ilgi duyulan lazerler;  Epilasyon amaçlı kullanılan lazer sistemleridir.

*Lazer Epilasyon Kanser Yapar mı?
*Lazer Epilasyon yaptıranların  yanıklarla karşılaştığını duyuyorum ve bu durumdan endişeliyim.
*Lazer Epilasyon sonrasında izler kalır mı?
*Hangi cihazla epilasyonum yapılırsa en az riskle karşılaşırım?

Bu gibi ve yazamadığım daha pekçok sorular sorulur. Yanıtlarının bilimsel dayanaklarının olması için;  makalelerden yaptığımız çeviriler ve yayınlardan yola çıkarak çalışmamızı hazırladık. Kaynaklarımıza ayrıca teşekkür ederiz.
 Karşılaşılabilecek yan etkiler nelerdir? Hangi durumlarda karşımıza ne çıkar?

......................................................................................................

Lazer destekli epilasyon şu anda, uzun vadeli sonuçlar için en etkili yöntemdir. Etkili olduğu belirlenen  epilasyon sistemleri : Ruby lazer (694nm), alexandrite lazer (755nm), diode lazer (800nm), yoğun darbeli ışık kaynağı (590 1200nm) ve neodim: itriyum-alüminyum-garnet (Nd: YAG) lazer (1064 nm).

Her bir lazer sisteminde kullanılan parametreler önemli farklılıklar göstermektedir. Bütün bu lazerler,  saç köklerinin içinde melanin ile selektif  fototermoliz ilkesi ile çalışır. Ne olursa olsun, birden fazla tedavide  tatmin edici sonuçlar elde etmek için farklı tip epilasyon sistemi  gereklidir. Tekrarlanan tedavilerden genellikle 6 ay sonra , %30 ila %50 oranında kılların azaldiği bildirilmiştir. Koyu renkli cildi (Fitzpatrick IV ve V) olan hastalar ve  açık renkli cilde sahip olanlar arasında çok farketmeksizin  etkili bir tedavi şeklidir.

Bir hasta için ideal lazer seçimi, bazı parametrelere bağlı değişir. Çok koyu cilde sahip olan kişilerin ND Yag lazerde tedavi edilebilmesi haricinde; diğer cilt tipleri için lazer sistemleri arasında bariz bir fark bulunmamaktadır.

Lazer destekli epilasyon sonrası bildirilen yan etkiler;  eritem ve perifoliküler yaygın ödem, ve kabuklanma, hipopigmentasyon ve hiperpigmentasyon (cilt rengi ve diğer faktörlere bağlı olarak) vezikülleşme içerir. Komplikasyonlar,  genellikle geçicidir. Yan etkileri azaltmak için bazı önlemler alınabilir; tedavi öncesi ve sonrası güneşten kaçınma, tedavi sırasında cildi soğutma bunlar arasındadır.

Uygun hasta seçimi, hastanın cilt tipi ve cilt tipine göre  kullanılan enerji, lazer tedavisinin iyi tolere edilmesi için en önemli faktörlerdir.

 Genellikle kılların büyüme (anajen) aşamasında, kıl köklerinin tedaviye daha duyarlı olduğuna inanılırken, çelişkili sonuçlar da rapor edilmiştir.

SH Liew - American journal of clinical dermatology, 2002 - ingentaconnect.com

....................................................................................................................... 

Lazer teknolojileri, gerek terapotik gerek estetik amaçlarla kullanılmakta ve gun gectikce daha  populer hale gelmektedir.  Her yeni endikasyon icin yeni bir lazer geliştirilmesi sonucunda farklı lazer turlerinin sayısı coğalmış dolayısıyla komplikasyonların sayısı ve ceşitliliği de artmıştır.

Endikasyonlara Gore Lazer Komplikasyonları

Lazerler başlıca pigmente, vaskuler lezyonların tedavisinde, epilasyonda ve cilt yenilemesinde kullanılmaktadır. Bu derlemede komplikasyonlarında endikasyonlara gore kategorize edilmesi konunun daha net anlaşılması acısından uygun gorulmuştur.

1- Vaskuler Lazer Komplikasyonları

Lazer tedavisi, konjenital veya edinsel vaskuler lezyonlar icin oldukça selektif ve etkili bir yontemdir.  ort-wine lekeleri, infantil hemanjiyomlar, rozasea, telenjiektaziler, alt ekstremite varisleri başlıca uygulama endikasyonlarıdır. Pulsed dye lazer (PDL), diode lazer, Nd:YAG (neodymium -yttrium-aluminium-garnet) lazer, IPL (intense pulsed light) bu amacla en sık kullanılan lazerlerdir1.

Tedavinin en sık komplikasyonu uygulama sırasında oluşan ağrıdır2. IPL uygulaması oncesi ise nadiren anestezi  gerekmektedir1.

Tedavi hastanın Fitzpatrick deri tipine gore ayarlanmalıdır. Deri tipi 4 ve5 olan hastalarda postinflamatuar  hiperpigmentasyon ve atrofik skar riski diğer hasta gruplarına gore daha yuksektir. Uygulama sonrası tum hastalara 6-8 hafta sureyle guneşten korunma onerilmelidir2.

2-Epilasyon lazer komplikasyonları

Epilasyon, en sık lazer uygulama endikasyonudur. Alexandrite, diode, Nd:YAG ve IPL bu amacla tercih edilenlerdir. Lazer ile epilasyonda en onemli nokta hastanın deri tipine ve kıl rengine uygun tedaviyi secmektir. Tedaviye en iyi cevap veren, komplikasyon riski en duşuk grup, kalın ve koyu renkli kıla sahip acık ten renkli hastalardır. Alexandrite lazer ile en iyi sonuc deri tipi 1-3 arası olan hastalarda alınmaktadır. Daha koyu tenli kişilerde bul gelişimi veya postinflamatuar hipo/hiperpigmentasyon

gelişebilmektedir. Diode lazer ise koyu tenli kişilerde daha güvenli uygulanabilmektedir. Nd:YAG lazer, koyu tenli kişilerde en guvenli lazer olmakla birlikte diğer seceneklere gore etkinliği daha duşuktur.

Uygulama oncesi dikkatli bir anamnez alınmalı, gerekli laboratuar tetkikleri istenmelidir. Hastanın HSV enfeksiyonu oykusu sorgulanmalı, stafilokokkal enfeksiyon mevcutsa en az bir gun once profilaktik antibiyotik tedavisi başlanmalıdır. Psoriazis veya vitiligo oykusu olan hastalar kobnerizasyon riski acısından bilgilendirilmelidir. Uygulamadan en az altı hafta once sir-ağda, veya depilasyon makinelerinin kullanımı bırakılmalıdır. Bir gun once uygulama alanı jiletle tıraşlanmalıdır. Seans aralarında guneşten korunmaya ozen gosterilmelidir. Uygulama sonrası 1.-3. gunlerde eritem, odem ve ağrı olabilir. Pigmentasyon değişikliği ise coğunlukla deri tipi 4-6 arası olan veya bronzlaşmış hastalarda gozlenir. Cunku bu hastalarda epidermal melanin yoğunluğuna sekonder lazer ışığı absorbsiyonu daha yuksek olacaktır. Postinflamatuar hiperpigmentasyon gelişimi mevcutsa topikal hidrokinon veya tretinoin tedavisi başlanabilir.

Purpura gelişimi lazer epilasyonun nadir komplikasyonlarındandır. Coğunlukla aynı lokalizasyona ust uste tekrarlayan atımlarda veya soğutucu başlığın yeterli uygulanamadığı alanlarda gorulur6.

Hipertrikozis, telogen/katagen evredeki kılların anagen faza girmesi veya vellus kılların daha pigmente ve kalın terminal kıllara donuşmesi sonucu gorulur. Paradoksal hipertrikozis, lazer epilasyon sonrası (coğunlukla 1-3 ay sonra), tedavi alanındaki kıl sayısında artış olarak tanımlanmaktadır.

İnsidansı net olmamakla birlikte %0,6-10 gibi değişen oranlarda bildirilmiştir. Bu yan etki daha cok koyu tenli (deri tipi 3 ve uzeri) kadın hastalarda ve yuz lokalizasyonunda gozlemlenmektedir7. Ozellikle alexandrite lazer ile yuz epilasyonundan sonra paradoksal hipertrikoz sık gorulduğu icin bu

lokalizasyonda mumkunse alexandrite lazer kullanılmamalıdır.

Ozellikle kıl folikulu termolizi icin gerekli olandan daha duşuk enerjili uygulamalarda (subterapotik hasar), follikuler papillalarda ısıyla indüklenen inflamasyonun dış kok kılıflarında endotelyal buyume faktoru salınımına yol actığı ileri surulmuştur. Hastanın tıbbi oykusu de paradoksal hipertrikozis gelişimine zemin hazırlayabilmektedir. Tanı almamış hormonal bozukluk (polikistik over sendromu, ovaryen hiperandrojenizm) ve hastanın kullandığı hormon preparatları veya diğer ilaçlar (kortikosteroidler, finasterid) bu faktorlerden bazılarıdır7,8.

3- Rejuvenasyon (yenileme) Lazer Komplikasyonları

Lazer yenileme terimi fotoyaşlanma ve kronolojik yaşlanmanın etkilerinin lazer uygulaması ile giderilmesini kapsamaktadır. Bu amacla ablatif (CO2 ve Er:YAG), non ablatif (pulse dye lazer, IPL, Q anahtarlı Nd:YAG, diode lazer) ve fraksiyonel lazerler kullanılmaktadır.

PDL, Nd:YAG, diode lazer, IPL ve fraksiyonel lazerler rejuvenasyon amacıyla kullanılan non-ablatif  lazerlerdir. Eritem, fasiyal odem, pigment değişiklikleri, akneiform erupsiyon, enfeksiyoz komplikasyonlar en sık gozlenen yan etkilerdir. Postinflamatuar hiperpigmentasyon, coğunlukla 6-12 ay içinde gerilemektedir ve uygulama oncesi topikal hidrokinon veya tretinoin kullanımı hiperpigmentasyon gelişim riskini azaltmaktadır. Hipopigmentasyon ve skar gelişimi gibi komplikasyonlar ise ablatif lazer uygulamalarına gore cok daha duşuk oranda gorulmektedir19.

Yeni lazer teknolojilerinin geliştirilmesinin bir nedeni de ortaya çıkan komplikasyonlardır. Skar oluşumu ve pigmentasyon değişiklikleri en sık gorulen komplikasyonlar olup her yeni teknoloji bu komplikasyonları en aza indirmeyi hedeflemektedir. Ancak onemli bir komplikasyon nedeni

de kullanıcı hatalarıdır. Uygulamacıların komplikasyon oranını duşurmek icin hastanın deri tipi,

fotoduyarlılığı, lazerin atım gucu, penetrasyon derinliği, uygun başlık kullanımı, uygulamadan sonra veya once guneş maruziyeti vs. gibi cok sayıda faktörü  goz onunde bulundurması gerekir.

  Aslı Günaydın, Tuğrul Dereli*

Artvin Devlet Hastanesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Kliniği, Artvin, Türkiye

*Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye

Kay nak lar

1. Armenakas MAR, Dover JS, Arndt KA: Laser Therapy. In: “Dermatology”. Eds:

Bolognia JL, Jorizzo JL, Rapini RP. Vol:2. 2nd ed., Mosby-Elsevier Publishing;

2008. p:2099-2120.

2. Klein A, Baumler W, Landthaler M, Babilas P: Laser and IPL treatment of port

wine stains:therapy options, limitations and practical aspects. Lasers Med Sci

2011;26:845-59.

3. Shin JU, Roh MR, Lee JH: Vitiligo following intense pulsed light treatment. J

Dermatol 2010;37:674-6.

4. Lanigan SW: Incidence of side effects after laser hair removal. J Am Acad

Dermatol 2003;49:882-6.

5. Chan HH, Ying SY, Ho WS, Wong DSY, Lam LK: An in vivo study comparing

the efficacy and complications of diode laser and long pulsed Nd:YAG laser

in hair removal in Chinese patients. Dermatol Surg 2001;27:950-4.

6. Nanni CA, Alster TS: Laser assisted hair removal: side effects of Q switched

Nd:YAG , long pulsed ruby and alexandrite lasers. J Am Acad Dermatol

1999;41:165-71.

7. Desai S, Mahmoud BH, Bhatia AC, Hamzavi IH: Paradoxical hypertrichosis

after laser therapy:a review. Dermatol Surg 2010;36:291-8.

8. Alajlan A, Shapiro J, Rivers JK, et al: Paradoxical hypertrichosis after laser

epilation. J Am Acad Dermatol 2005;53:85-8.

9. Lapidoth M, Shafirstein G, Amitai DB, et al: Reticulate erythema following

diode laser assisted hair removal. A new sideeffect of a common procedure.

J Am Acad Dermatol 2004;51:774-7.

10. Walia S, Alster TS: Cutaneous CO2 laser resurfacing infection rate with and

without prophylactic antibiotics. Dermatol Surg 1999;25:857-61.

11. Manuskiatti W, Fitzpatrick RE, Goldman MP, Papa NK: Prophylactic antibiotics

in patients undergoing laser resurfacing of the skin. J Am Acad Dermatol

1999,40:77-84.

12. Ross EV, Amesbury EC, Barile A, Proctor-Shipman L, Feldman BD: İncidence

of postoperative infection or positive culture after facial laser resurfacing:a

pilot study,a case report and a proporsal for a rational approach to antibiotic

prophylaxis. J Am Acad Drmatol 1998;39:975-81.

13. Gaspar Z, Vincuillo C, Elliott T: Antibiotic prophylaxis for full face laser

resurfacing. Arch Dermatol 2001;137:313-5.

14. Graber EM, Tanzi EL, Alster TS: Side effects and complications of fractional

laser photothermolysis:experience with 961 treatments. Dermatol Surg

2008;34:301-7.

15. Papadavid E, Katsambas A: Lasers for facial rejuvenation:a review. Int J

Dermatol 2003;42:480-7.

16. Metelitsa AI, Alster TS: Fractional laser skin resurfacing treatment

complications:a review. Dermatol Surg 2010;36:299-306.

17. Avram MM, Tope WD, Yu T, Szachowicz E, Nelson JS: Hypertrophic scaring of

the neck following ablative fractional carbon dioxide laser resurfacing. Lasers

Surg Med 2009;41:185-8.

18. Fife DJ, Fitzpatrick RE, Zachary CB: Complications of fractional CO2 laser

resurfacing : four cases. Lasers Surg Med 2009;41:179-84.

19. Shering M, Friedman PM, Adrian R, et al: Consensus recommendations on

the use of an erbium doped 1,550-nm fractionated laser and its applications

in dermatologic laser surgery. Dermatol Surg 2010;36:461-9.

www